Dzień Mleka: doceń polski nabiał
24 maja 2013
- Mleko stanowi najlepsze, najłatwiej dostępne i najtańsze źródło doskonale przyswajalnego wapnia, dlatego powinno znaleźć się w diecie każdego z nas – podkreśla dietetyk Katarzyna Szatkowska. O jego dobroczynnych właściwościach ma przypominać Dzień Mleka, który przypada 25 maja… i 1 czerwca.
Światowy Dzień Mleka to wydarzenie ustanowione przez Organizację Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). W tym roku będzie ono celebrowane już po raz 13. FAO postanowiła co prawda, że święto mleka będzie przypadać 1 czerwca, ale w niektórych państwach wydarzenie to jest obchodzone już tydzień wcześniej, czyli 25 maja lub w pierwszych dniach czerwca.
Niezależnie od przyjętej daty, wspomniane święto to okazja, aby przypomnieć o właściwościach mleka i działalności przemysłu mleczarskiego. FAO podkreśla, że mleko jest produktem dostępnym na całym świecie, a zaangażowanie wielu krajów w jego promocję w podobnym czasie dodatkowo podkreśla jego rolę.
- Mleko to najlepsze, najłatwiej dostępne, a przy tym najtańsze źródło doskonale przyswajalnego wapnia, dlatego powinno znaleźć się w diecie każdego z nas – podkreśla Katarzyna Szatkowska, dietetyk, autorka bloga kulinarnego „W Krainie Smaku”, doktorantka na Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu.
Pisząc o mleku nie sposób nie wspomnieć o jego rodzajach. Poza mlekiem UHT (poddawanemu sterylizacji, czyli działaniu bardzo wysokiej temperatury rzędu 130-150 st. Celsjusza) wyróżniamy także m.in. mleko tzw. świeże, czyli pasteryzowane – podgrzewane do ok. 70 st. Celsjusza.
Oprócz tego, istnieje także mleko poddawane procesom filtracji (ultra- lub mikrofiltracji). Metoda ta polega na fizycznym pozbawianiu mleka drobnoustrojów. W sklepach pojawia się też mleko acidofilne – fermentowany napój otrzymywany z pasteryzowanego mleka.
Poza tym, na sklepowych półkach znaleźć można mleko ryżowe, sojowe i kokosowe, a więc produkty pochodzenia roślinnego.
W sklepach dostępne jest jednak głównie mleko UHT o różnej zawartości tłuszczu. Które wybrać?
- Jako dietetyk polecam mleko o średniej zawartości tłuszczu, czyli 1,5- 2 proc. Taka ilość jest optymalna, bo pozwala przyswoić obecne w mleku witaminy rozpuszczalne w tłuszczach. Z kolei mleko 3,2 proc. jest bardziej kaloryczne, tym samym wskazane osobom o dużym zapotrzebowaniu energetycznym, np. małym dzieciom. Mleka zupełnie odtłuszczonego nie polecam nikomu, gdyż jest ono pozbawione witamin – podpowiada K. Szatkowska.
Jak się okazuje, wskazówki dot. poziomu tłuszczu w mleku i jego wyrobach znajdują odzwierciedlenie w wyborach konsumentów. Przedstawiciele zakładów mleczarskich zwracają uwagę, że (choć do dyspozycji mamy także chude i pełnotłuste wyroby) coraz większym zainteresowaniem cieszą się produkty półtłuste. Tendencja ta dotyczy m.in. serów.
- Tłuszcz jest ważnym składnikiem nabiału, bo wpływa na przyswajalność m.in. białka. Konsumenci coraz częściej sięgają jednak po nasze sery półtłuste. Obserwujemy większą sprzedaż tych produktów – podkreśla Monika Korbik z Mleczarni Jan Korbik. Ten wielkopolski zakład nie oferuje konsumentom mleka, zajmuje się jednak jego przetwórstwem. Dwa wyroby tej mleczarni – twaróg półtłusty i twarożek półtłusty zostały nagrodzone certyfikatami „Doceń polskie”. Wyróżnienia nadawane są w ramach Ogólnopolskiego Programu Promocyjnego „Doceń polskie”, którego celem jest promowanie wysokiej jakości żywności dostępnej na naszym rynku.
Innym laureatem programu jest Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Bochni, która produkuje
m.in. kefir 1,5 proc. nagrodzony certyfikatem „Doceń polskie”. Jak podkreślają przedstawiciele bocheńskiego zakładu, popularność tego mlecznego napoju wzrasta latem. Kefir o orzeźwiającym smaku to doskonała propozycja na upalne dni.
- Po fermentowane produkty mleczne, takie jak kefir, jogurt, czy maślanka powinny sięgnąć osoby, które, np. ze względu na nietolerancję laktozy, nie mogą spożywać mleka. Najlepiej wybierać naturalne produkty; te owocowe mogą zawierać bardzo dużo dodatkowego cukru – przestrzega Katarzyna Szatkowska. Dietetyk przypomina także, by mleka i produktów mlecznych nie dosładzać cukrem. – Niesłodzone mleko pijmy z gorzką kawą, pełnoziarnistymi płatkami lub świeżymi owocami i warzywami, w postaci koktajli – podsumowuje.
Jak najlepiej uczcić Dzień Mleka? Przygotowując coś pysznego! Inspiracje można znaleźć na blogu „W Krainie Smaku”. Na dobry i zdrowy początek dnia – owsianka, do której można dodać owoce, bakalie, prażone ziarna lub…krystalizowane płatki róż (http://wkrainiesmaku.pl/9243/owsianka-z-krystalizowanymi-platkami-roz/). Miłośnicy płatków ryżowych mogą przygotować je np. z ziarnami: http://wkrainiesmaku.pl/11284/platki-ryzowe-z-ziarnami. Kawosze powinni z kolei sprawdzić jak smakuje koktajl kawowy z bananem i tahini. Przepis tutaj: http://wkrainiesmaku.pl/4756/koktajl-kawowy-z-bananem-i-tahini-2/.